ನೂರು ಯಜ್ಞ ಮಾಡಿದ ಇಂದ್ರನ ಹೆಸರು

ಭಾರತೀಯ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನು ದೇವತೆಗಳ ರಾಜ, ಸಕಲ ದೇವತೆಗಳ ನೇತೃತ್ವದ ಮೂಲಪ್ರಧಾನ ಮತ್ತು ವೈದಿಕ ದೇವತೆಗಳಲ್ಲೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದವನು. ಆತನನ್ನು ವಜ್ರಾಯುಧದ ಧಾರಿ, ಮಘವಾನ್, ದೇವೇಂದ್ರ, ಪಾಕಶಾಸನ ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಂದ್ರನ ಕಥೆಗಳು ವೇದಗಳು, ಪುರಾಣಗಳು, ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳು ಮೊದಲಾದ ಪೌರಾಣಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇವನ ಶಕ್ತಿಯು ಬಲ, ಧೈರ್ಯ, ಸೈನಿಕ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ವರ್ಜಿತ ಶಕ್ತಿಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದೆ.

ದೇವೇಂದ್ರ

ಪಾಕಶಾಸನ

ಮಘವಾನ್

ಸಕ್ರ

ಶತಕ್ರತು

ವಜ್ರಧಾರಿ

ಪುರುಂದರ

ಸೂರೇಂದ್ರ

ಪುರಂದರ

ದಿವ್ಯಕೇತು

ಶಚೀಪತಿ

ವೃತ್ರಹಾ

ಸ್ವರ್ಗಾಧಿಪ

ಅಮರಾಧಿಪ

ದೈವತೇಂದ್ರ

ಮಹೇಂದ್ರ

ದೇವರಾಜ

ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಾಧಿಪ

ಸುರೇಶ

ಇಂದ್ರನ ಹುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಮೂಲವು

ಇಂದ್ರನು ಕಶ್ಯಪ ಮುನಿಯು ಅದಿತಿಯ ಮೇಲೆ ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಪುಣ್ಯಫಲದಿಂದ ಜನಿಸಿದನು. ಆದಕಾರಣ ಇವನನ್ನು ಆದಿತ್ಯನಂತೆ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಿತ್ಯರು 12 ಮಂದಿ ದೇವತೆಗಳ ಗುಂಪಾಗಿದ್ದು, ಇವರು ಎಲ್ಲರಲ್ಲಿಯೂ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಇಂದ್ರನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ವೈದಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನು ಪೃಥ್ವಿ ಮತ್ತು ಆಕಾಶದ ನಡುವೆ ಸಹಜ ಸಂಬಂಧ ಸ್ಥಾಪಿಸುವವನೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಅವನ ಜನ್ಮದ ಕಥೆಯು ಹಲವಾರು ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವುದಾದರೂ, ಮೂಲವಾಗಿ ಇಂದ್ರನು ಮನುಷ್ಯರಿಗಾಗಿ ಮಳೆ, ಬಿಜ, ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ದೇವತೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದನು. ಆತನು ದೇವತೆಗಳ ನಾಯಕನಾಗಿ ಅಸುರರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸುವ ಶೂರವೀರ ಎಂದು ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಇಂದ್ರನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಆಯುಧಗಳು

ಇಂದ್ರನು ತನ್ನಲ್ಲಿರುವ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಅಸುರರನ್ನು, ದೈತ್ಯರನ್ನು ಮತ್ತು ಪಾಪಿಗಳನ್ನು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸುತ್ತಾನೆ. ಇವನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ವಜ್ರಾಯುಧ ಅತ್ಯಂತ ಬಲವಂತದ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಅದು ವಿಶ್ವಕರ್ಮನು ತಯಾರಿಸಿದ ಮಹಾ ಶಸ್ತ್ರವಾಗಿದೆ. ಈ ಆಯುಧದಿಂದ ಇಂದ್ರನು ಅಸುರನಾದ ವೃತ್ರಾಸುರನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದ ಕಥೆಯು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಜಯದ ನಂತರ ಇಂದ್ರನು  ವಜ್ರಧಾರಿ  ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾಗಿದ್ದ.

ಇಂದ್ರನು ಏರಾವತ ಎಂಬ ಶ್ವೇತಗಜದ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುವನು. ಈ ಗಜವು ಸಮುದ್ರ ಮಥನದ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಿಸಿದಂತಹ ದೇವತಾಪ್ರಸಾದವಾಗಿದ್ದು, ಇಂದ್ರನ ನೆರೆಹೊರೆಯ ಶಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.

ಇಂದ್ರನ ವಾಸಸ್ಥಳ – ಸ್ವರ್ಗಲೋಕ

ಇಂದ್ರನು ತಾನೇ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕದಲ್ಲಿ ಇತರ ದೇವತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾಸಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಈ ಲೋಕವನ್ನು ಅಮರಾವತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಅಪ್ಸರಸರು, ಗಂಧರ್ವರು, ಚಾರಣರು ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ಗಾಥೆಗಳ ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ ನಡೆಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಇಂದ್ರನ ಪತ್ನಿ ಶಚೀ ದೇವಿಯು ಶಚಿದೇವಿ ಅಥವಾ ಇಂದ್ರಾಣಿ ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧಳು.

ಸ್ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನು ಯಜ್ಞಗಳಲ್ಲಿ ಬಂದ ಪುಣ್ಯಫಲವನ್ನು ತಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು ದೇವತೆಗಳ ಪಾಲಾಗಿ, ಧರ್ಮಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಕಾರಣನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಯಜ್ಞಗಳು, ಹವನಗಳು, ಜಪಗಳು ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿಗಳನ್ನು ಇಂದ್ರನು ಮೆಚ್ಚುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಭಕ್ತನ ಹೃತ್ಪೂರ್ವಕ ಸೇವೆಯನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸುತ್ತಾನೆ.

ಇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಮನುಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧ

ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ದೂರಮಾಡಲು, ಮಳೆಯನ್ನು ನೀಡಲು, ಧರ್ಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಪಾಪಿಗಳಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡಲು ಇಂದ್ರನನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಿದ್ದವರು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಂದ್ರನು ಮನುಷ್ಯರ ಮೇಲೆಯೂ ಕೋಪಗೊಂಡು ಮಳೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತಹ ಕತೆಗಳೂ ಇದ್ದು, ಹನುಮಂತ ಅಥವಾ ಕೃಷ್ಣ ಇಂತಹ ಅಘಾತಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡಿದರೆಂದು ಪುರಾಣಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ.

ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನು ರಾಮನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆಗೆ ಸ್ತುತಿ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ರಾಮನು ರಾವಣನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದ ನಂತರ ಆತನಿಗೆ ಆಶೀರ್ವಾದ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಇಂತಹ ಕಥೆಗಳು ಇಂದ್ರನ ದೇವತ್ವವನ್ನು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಅವನು ಧರ್ಮಪಾಲಕರಿಗೆ ಸಹಾಯಮಾಡುವ ಪ್ರಭಾವಿಯನ್ನುದೂ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತವೆ.

ಇಂದ್ರನ ಕಥೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂದೇಶ

ಇಂದ್ರನ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಗಳು ಹಲವು ಮಾನವೀಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇಂದ್ರನು ಅಹಂಕಾರದಿಂದ ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಮಾಡುವಂತಹ ಕಥೆಗಳೂ ಇದ್ದು, ಅವು ಮಾನವನ ಜೀವನದ ಗುಣದೋಷಗಳ ಪ್ರತಿಫಲನೆಯಂತಿವೆ. ಆದರೆ ಇಂದ್ರನು ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲೂ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ನಿಲ್ಲುವ ಶಕ್ತಿಯ ನಿದರ್ಶನವಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಆತನು ಶಕ್ತಿ, ಧೈರ್ಯ, ಮತ್ತು ನಾಯಕತ್ವದ ಪ್ರತೀಕ.

ಇಂದ್ರನು ಕೇವಲ ಮಳೆ ದೇವತೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ. ಅವನು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸದಾ ಬಲೀಯವಾದ ಶಕ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವ ಧರ್ಮದ ಸೇನಾನಿಯು. ಇವನನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವ ಮೂಲಕ ನಾವು ನಮ್ಮೊಳಗಿನ ಧೈರ್ಯ, ಶಕ್ತಿ, ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪ್ರಜ್ವಲಿಸಬಹುದು.

ಇಂದ್ರನ ಆರಾಧನೆ

ಇಂದ್ರನನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ವಿಶೇಷ ಹಬ್ಬಗಳು ಇಲ್ಲವಾದರೂ, ಕೃಷಿಕರು ಅಥವಾ ಮಳೆಯ ಕೊರತೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವವರು ಇಂದ್ರನಿಗೆ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗೃಹಪ್ರವೇಶ, ಕೃಷಿ ಪ್ರಾರಂಭ, ಯಜ್ಞಕರ್ಮಗಳಲ್ಲಿ ಇವನನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಇಂದ್ರನ ಪ್ರಸಾದದಿಂದ ಮಳೆಯ ಧಾರ ಬಂದರೆ ಹೊಲಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯು ತಂಪಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತೆ.

ಇಂದ್ರನು ವೈದಿಕ ಮತ್ತು ಪೌರಾಣಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರಧಾರಿ. ಇವನ ಕುರಿತು ಮಹಾಭಾರತ, ರಾಮಾಯಣ, ವೇದ, ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ವರ್ಣನೆಯಿದೆ. ಇವನ ಜೀವನ ನಮ್ಮೊಳಗಿನ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರತಿಬಿಂಬ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಭಕ್ತನ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರನ ಶಕ್ತಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸಲಿ, ಧರ್ಮದತ್ತ ಕರೆಗೆಳಿಸಲಿಯೆಂದು ಈ ಲೇಖನದ ಮೂಲಕ ಆಶಿಸೋಣ.