11 ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹೆಸರು
ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಹೋರಾಟವು ದೇಶದ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮಹಾನ್ ಚಳವಳಿಯಾಗಿತ್ತು. ಉತ್ತರದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣದವರೆಗೆ, ಪಶ್ಚಿಮದಿಂದ ಪೂರ್ವದವರೆಗೆ, ಅನೇಕ ಹೋರಾಟಗಾರರು ತಮ್ಮ ಜೀವದ ಬೆಲೆಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಕನಸಾಗಿಸಿದರು. ಈ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕವೂ ಹಿಂದೆ ಬೀಳದೆ ಅಗ್ರಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿತ್ತು. ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನತೆ ಹಾಗೂ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಧೈರ್ಯದಿಂದ ಲಡಿದರು. ಈ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಹೆಸರುಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಗೌರವದಿಂದ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತವೆ. ಅವರ ತ್ಯಾಗ, ಶೌರ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಜ್ಞೆ ಇಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ನೀಡುವಂತಿವೆ.
ಕರ್ಣಾಟಕದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಪೈಲ್ವಾನ್‌ಗಳು ಈ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಶ್ರೇಣಿಬದ್ಧವಾಗಿ ನಡೆಸಿದ್ದರು. ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಅಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಚಳವಳಿ, ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ, ಖಿಲಾಫತ್, ಅಸಹಕಾರ ಚಳವಳಿ, ಉಪ್ಪು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ, ಭಾರತ ಚಲೋ, ವಂದೇ ಮಾಟರಂ ಚಳವಳಿ, ಹಾಲು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಮುಂತಾದ ನಾನಾ ಹೋರಾಟಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಲವು ಜಿಲ್ಲೆಗಳವರು ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದರು.
ಕರ್ಣಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು:
ಅರಬಾಯ ರಮಸಯ್ಯ: ಇವರು ಧಾರವಾಡದ ಹತ್ತಿರದ ಹಾಲಿಯಾಳ ಪ್ರದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ. ಇವರು ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಅಸಹಕಾರ ಚಳವಳಿಗೆ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ, ತಮ್ಮ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಡಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಿದರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾದರು.
ಹನುಮಂತಯ್ಯ ಗುನಗಂಟಿ: ಇವರು ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ ಭಾಗದ ಹೋರಾಟಗಾರರಾಗಿದ್ದು, ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನರಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು ಇವರು ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಕಷ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
ಕೆಂಗಲ್ ಹನುಮಂತಯ್ಯ: ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಲ್ಲದೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಇವರು ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಸಶಕ್ತವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿದ ನಾಯಕ. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜಕಾರಣವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಜೈಲಿಗೆ ಹೋದವರು.
ಡಾ. ಬಿ.ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್: ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಹುಟ್ಟಿದ್ದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದವರಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹೋರಾಟದ ಪರಿಣಾಮ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿಯೂ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿತ್ತು. ಶೋಷಿತ ವರ್ಗದ ಜನರಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡಿದ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಗೆ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಶಕ್ತಿ ಒದಗಿಸಿದರು.
ಕೆ.ಎಂ. ಶೆಟ್ಟರ್: ಇವರು ಧಾರವಾಡದ ಪ್ರಮುಖ ಹೋರಾಟಗಾರ. ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಉಪ್ಪು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾದವರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಶಾಲಾ, ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಷಣಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದವರು.
ರಮಾ ಬೈರ್: ಕರ್ಣಾಟಕದ ಮಹಿಳಾ ಹೋರಾಟಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. ಇವರು ಮಹಿಳೆಯರ ಜಾಗೃತಿ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು. ಉಪ್ಪು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ, ಅಸಹಕಾರ ಚಳವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದರು.
ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಐಂಗಾರ್: ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಸಮೀಪದವರು. ಇವರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಆಳವಾದ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತಿದವರು. ಆಂಧ್ರ, ತಮಿಳುನಾಡು, ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಇವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಮಂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
ಮಲ್ಲಪ್ಪ ಧಾರವಾಡ: ಇವರು ಧಾರವಾಡ ಭಾಗದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ. ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಚಳವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು, ಸ್ವದೇಶಿ ಚಳವಳಿಗೆ ಶಕ್ತಿ ನೀಡಿದವರು.
ಹಾಡಿ ಮಂಜಪ್ಪ: ಇವರು ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹೋರಾಟಗಾರರಾಗಿದ್ದು, ಕರ್ನಾಟಕದ ಆಡಳಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ರೂಪುರೇಷೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ ಮಹಾಪುರಷ. ಇವರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರೋಧವಾಗಿ ಹಲವು ಬಾರಿ ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾದರು.
ಬಸವೇಶ್ವರ/ಬಸವಣ್ಣನವರ ಭಾವನೆಗಳು ಕೂಡ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ನೀತಿಕೋಶವಾಗಿದ್ದವು. ಸಮಾನತೆ, ಧರ್ಮ ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ಶ್ರಮನಿಷ್ಠೆ ಎಂಬ ಅಂಶಗಳು ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿಯನ್ನು ಮೂಡಿಸಿದ್ದವು.
ಸಿದ್ದು ನಾಯಕ್ ಮತ್ತು ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಭಾರತಿ: ಇವರು ಕನ್ನಡನಾಡಿನಲ್ಲಿ ನಾಟಕರಚನೆ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮೂಲಕ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಎದ್ದು ನಿಂತಿದ್ದರು. ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ನಾಟಕಗಳು, ಭಾಷಣಗಳು, ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.
ಉಪ್ಪು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಬೆಳಗಾವಿ, ಬಾಗಲಕೋಟೆ, ಗದಗ, ವಿಜಯಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನರು ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು, ಉಪ್ಪನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾದ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಬಹುಳ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ನಾಡಿನ ಬೆಳ್ಳಿ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಲವಾದ ಹೋರಾಟವನ್ನು ನಡೆಸಿದರು.
ಗಾಂಧೀಜಿ, ನೇಹರೂ, ಪಟೇಲ್ ಮುಂತಾದ ನಾಯಕರಿಂದ ಪ್ರೇರಿತರಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಜನರಲ್ಲಿ ಆಲೋಚನೆ ಬದಲಾವಣೆಯಾಗಿತ್ತು. ಹೀಗಾಗಿ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಮತ್ತು ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ, ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟ ನಡೆದಿದ್ದು, ಕೋಟೆಕೇರಿ, ಮಡಿಕೇರಿ, ಮಂಗಳೂರು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನರು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಸುಪ್ರೀಂ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು. ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಪೂರಕವಾಗಿದೆ.
ಭದ್ರಾವತಿ, ಶಿವಮೊಗ್ಗ, ದಾವಣಗೆರೆ, ತುಮಕೂರು, ಮಂಡ್ಯ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ಜನರು ಉತ್ಸವ, ಗ್ರಾಮಸಭೆ, ಶಿಬಿರಗಳ ಮೂಲಕ ಹೋರಾಟ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಹಿಳೆಯರ ಪಾತ್ರವೂ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿತ್ತು. ಗಂಗೂಬಾಯಿ ಹನುಮಂತ, ಶರಣಮ್ಮ, ಲಕ್ಷ್ಮಮ್ಮ ಮುಂತಾದವರು ಸ್ಥಳೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಾಯಕತ್ವ ವಹಿಸಿದ್ದರು. ಕರ್ನಾಟಕದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದರು. ಅವರ ತ್ಯಾಗ, ಶೌರ್ಯ, ಧೈರ್ಯ, ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಇವೆಲ್ಲವನ್ನು ಇಂದು ನಾವು ಮರೆಯದಿರುಬೇಕು. ಇಂದಿನ ಯುವ ಪೀಳಿಗೆ ಈ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಜೀವನದಿಂದ ಪ್ರೇರಣೆ ಪಡೆದು, ಉತ್ತಮ ಸಮಾಜ ನಿರ್ಮಾಣದ ದಾರಿಗೆ ತೊಡಗಬೇಕು. ಅವರು ಪಡೆದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಉಳಿಸಿ, ನಿರಂತರ ಅಭಿವೃದ್ದಿಯ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಕರ್ಮವೀರರಾಗಬೇಕು.